مراسم بازی با تخم مرغ در گیلان و مازندران، دو طرف داشت و ممكن بود به دو گونه: تكی (تك به تك) و رجی (چندتایی) بازی شود. در این بازی، نوك تیز تخممرغ (سر) و انتهای پهن آن (ته) نامیده میشد. مرغانه جنگ به صورت سر به سر، ته به ته و گاه با توافق طرفین سر به ته و ته به سر انجام میپذیرد. در شروع بازی، یكی از طرفین تخممرغ خود را در حلقه تنگ بین شست و انگشت به گونهای كه نوك تیز آن به طرف بالا باشد، قرار داده و طرف مقابل سر تیز تخممرغ خود را بر آن ضربه وارد میكند. هر تخممرغ كه میشكست، صاحبش بازنده محسوب شده و باید ته تخممرغ خود را برای ضربهپذیری در اختیار حریف قرار دهد.
تخممرغبازهای حرفهای بعضا ترفندهایی برای برنده شدن به كار میبرند. از جمله یك تخممرغ را با سوزن سوراخ و مایع داخل آن را خالی میكنند و با پر كردن مواد شیمیایی چسبنده یا سقز، استحكام بدنه تخممرغ را افزایش میدهند.
برخی نیز از تخممرغهای دوزرده كه از ضخامت و استحكام بیشتری برخوردار است و در مرغانه جنگ كاربرد بیشتری دارد، استفاده میكنند تا شانس برنده شدن خود را افزایش دهند. گاه هنگام بازی بومی مرغانه جنگ، طرفین بازی تخممرغ یكدیگر را محك میزنند كه اصطلاحا در زبان گیلكی شرق گیلان به آن «چیشتن» (چشیدن) میگویند. روش چشیدن كه برای تشخیص مقاومت تخممرغ حریف انجام میشود، به وسیله ضربه زدن دو سر آن تخممرغ به دندانهای پیشین انجام میشود. بدین ترتیب حریف مرغانه جنگ از صدای زیر و بم تخممرغ، متوجه استحكام آن میشود و سپس بنا به تشخیص صورتهای مختلف بازی سر به سر، سر به ته و... را انتخاب میكند.
گفتنی است تخممرغ در باورهای بومی گیلكزبانان، نشانه بركت و فراوانی و تداوم نسل و زندگی است.