گزارشی از آثار باستاني و آداب و رسوم نوروز در دهاقان اصفهان

گردش تخم‌مرغ روي آينه در لحظه تحويل سال

خبرگزاری فارس , 16 اسفند 1388 ساعت 10:24

يكي از باورهاي خاص مردم دهاقان در سفره هفت سين گردش تخم مرغ روي آينه به هنگام تحويل سال است.


به گزارش خبرگزاري فارس از دهاقان، مردم ساكن اين شهرستان طبق سنت ديرينه ايراني‌ها قبل از آغاز سال نو با حضور تمام اعضاي خانواده دور سفره هفت سين نشسته و پدر خانواده مشغول تلاوت قرآن مي‌شود.
سفره هفت سين مردم دهاقان شامل قرآن، سنجد، سيب، سماق، سمنو، سبزه، سكه، سير، ماهي قرمز، آينه شمدان است، يكي ديگر از سنت‌هاي قديمي و ويژه مردم دهاقان در سفره هفت سين قرار دادن تخم مرغ سفيد روي آينه كه در لحظه تحويل سال اين تخم مرغ به گردش در مي‌آيد و اين سفره تا روز دوازدهم نوروز پهن و ميزبان ميهمانان نوروز است.
سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري دهاقان در اين مورد گفت: از تنقلات عيد نوروز دهاقان گز معروف اصفهان، انواع شيريني‌هاي نخودي و شيريني معروف دهاقان «باقلوا، نان شكري و نان كلكي» و انواع مختلف شكلات، پسته، بادام، تخمه، برنجك، انجير و چهار آجيل (تخمه كدو، تخمه ژاپني، پسته، فندوق)، گندمك و انواع ميوه‌هاست.
* عيدي پدربزرگ و مادربزرگ
روح الله موسوي بيان داشت: يكي از زيباترين عيدي‌هاي معروف بزرگ‌ترها و به ويژه مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها به كودكان، عيدي دادن تخم مرغ‌هاي رنگارنگ و طراحي شده سفره هفت سين است كه در سبدي زيبا نهاده شده و به كودكان تعارف مي‌شود. همزمان با آغاز سال نو افراد خانواده با روبوسي و عيدي دادن به كوچك‌ترها عموما ابتدا به زيارت اهل قبور و شهدا مي‌روند و با حضور بر سر مزار، كساني را كه طي سال گذشته عزيزي را از دست داده‌اند را مورد لطف و دلداري خويش قرار مي‌دهند.
وي ادامه داد: پس از آن كوچك‌ترها به ديدار بزرگ‌ترها مي‌روند و طي اين ديد و بازديدها فرزندان خانواده معمولا از بزرگ‌ترها عيدي مي‌گيرند.
سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري دهاقان خاطرنشان كرد: در اهداي اين هدايا در شب اول عيد خانواده داماد هدايايي ويژه به خانواده عروس مي‌دهند كه عمده غذاهاي سنتي و محلي شهرستان از جمله قورمه سبزي محلي، دلمه محلي و ... همراه با انواع آجيل از قبيل پسته بادام، تخمه ژاپني، فندوق، بادام زميني، سنجد، كشمش سبز، نخودچي و انواع ميوه‌جات شامل پرتقال، سيب، كيوي، هندوانه، آناناس، توت فرنگي و ... به خانه عروس مي‌برند.
موسوي گفت: خانواده عروس نيز در اين ميان همزمان با ورود داماد به خانه عروس در نخستين لحظه سال تحويل هداياي نيز به داماد اهدا مي‌كنند كه بيشتر شامل انواع لباس، ساعت مچي و ... است.
* همان سيزده بدر معروف
سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري دهاقان اظهار داشت: مردم دهاقان بعد از طي 12 روز ديد و بازديد و تبريك عيد نوروز به يكديگر به استقبال سيزده فروردين معروف به روز «سيزده به در» مي‌روند.
وي افزود: مردم دهاقان نيز مانند ديگر مردم ايران روز سيزده نوروز را به آغوش طبيعت مي‌روند و خانواده‌هايي كه عروس جديد گرفته باشند طي مراسمي خاص، خانواده داماد هدايايي به عروس مي‌دهند كه غذا، آجيل و ميوه ظهر روز سيزده به در به عهده داماد است و فاميل‌هايي كه در اين روز عروس و داماد را همراهي مي‌كنند براي عروس و داماد هدايايي به ارمغان مي‌آورند. گره زدن سبزه‌ها به نيت بر آورده شدن آرزوهايشان و آرزوي سالي خوش از آداب و رسوم مردم دهاقان در اين روز است.
موسوي تصريح كرد: در روز سيزده فروردين خانواده‌ها سبزه‌هاي عيد نوروز را از خانه بيرون مي‌برند و به دل طبيعت باز مي‌گردانند و بر اين باورند كه با اين سبزه، نحسي روز سيزده را از خانه بيرون مي‌برد.

* دهاقان كانون گردشگري جنوب اصفهان است
دهاقان كانون گردشگري در جنوب اصفهان به حساب مي‌آيد. اين شهرستان با برخورداري از عناصر و جاذبه‌هاي متنوعي چون چشم‌اندازهاي زيباي طبيعي، آثار و ابنيه‌هاي تاريخي، تنوع اقليمي، فضاهاي تفريحي، ثبات امنيتي، جاده‌هاي مناسب مواصلاتي، منطقه ييلاقي عشاير قشقايي، صنايع دستي و سنتي و ... يكي از كانون‌هاي نهان گردشگري استان اصفهان با (520) اثر تاريخي و جاذبه گردشگري شناسايي شده كه در منتهي‌اليه جنوب غربي استان، در همسايگي استان چهارمحال بختياري قرار دارد و فاصله مركز اين شهرستان تا اصفهان حدود 100 كيلومتر است.
دهاقان از جمله شهرهاي با سابقه و هويت فرهنگي است و علما، دانشمندان، طبيبان و شاعراني كه از اين ديار بر خاسته‌اند از جمله نام آوراني هستند كه نه تنها نام دهاقان را پر آوازه كرده‌اند، بلكه ايران و جهان اسلام را اعتباري ديگر بخشيده‌اند. چهره‌هايي همچون حكيم جهانگيرخان قشقايي، حسينقلي خان خطايي، ميرزا مصطفي جعفر طياري، ملاشكرالله رضواني، حاج ملا حسين امين جعفري، شيخ نورالله دهاقاني، دكتر سنجريان، دكتر رمضانيان‌پور، پروفسور حجازي، دكتر عبدالمحمود انصاري، نماينده شهيد حجهت‌الاسلام بشارت و ... از اين جمله‌اند.

* مناظر زيباي دهاقان
مناظر زيباي گل‌هاي ارونه و لاله‌هاي واژگون در دره گل ارونه و دشت آستانه در ارديبهشت ماه، منظره‌اي است بدون وصف كه، شنيدن كي بود مانند ديدن.
درختان كهن، گل‌ها و مناظر چشمگير، تختگاه شاه صفي معروف به دره شاه در 20 كيلومتري جنوب غربي دهاقان، صفا و جلوه ويژه‌اي دارد.
رويش گونه‌هاي خاص گياهي و انواع گل‌هاي وحشي در بخش‌هايي از مراتع كوهستاني و دره‌ها، در فصل بهار مناظر بديعي را خلق مي‌كند كه چشمان هر بيننده‌اي راخيره مي‌كند.
طبيعت زيبا، درختان بيد و نارون و چمنزارهاي اطراف چشمه علي در جنوب روستاي همگين در 15 كيلومتري دهاقان از گردشگاه‌هاي زيباي منطقه است.
منطقه دشتك با طبيعت بكر و گياهان دارويي، گل‌هاي وحشي و لاله‌هاي واژگون، كوهستان‌هاي پوشيده از برف، چشمه‌هاي پرآب از ديدني‌ترين مناطق طبيعي استان است.
در زمينه پرورش گل‌ها و گياهان گلخانه‌اي به ويژه گل رز و صيفي‌جات دهاقان يكي از قطب‌هاي مهم كشت گلخانه‌اي استان اصفهان محسوب مي‌شود.
بقاياي چند سكونتگاه بشري ازجمله بودجان (بودگم) و روستاهاي قديمي چون پوده، قمبوان، لاريچه، قهه، قميشلو و... نشانگر قدمت سكونت و فرهنگ در اين شهرستان است.
سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي دهاقان در اين مورد گفت: تخت‌كشي، گيوه‌دوزي، صابون‌سازي، قفل‌سازي، پارچه‌بافي، نخ‌ريسي، گليم‌بافي، كارگاه رنگرزي با مواد طبيعي و وجود دارهاي قالي نفيس يلمه در روستاي علي‌آباد جمبزه كه خواستگاه اين قالي جهاني است تبحرزنان و مردان هنرمند وصنعتگر اين ديار را كه سابقه كهن داشته‌اند مي‌نماياند.
بعضي از اين صنايع مانند تخت‌كشي، صابون‌سازي و قفل‌سازي از بين رفته و بعضي پارچه‌بافي در حال احيا هستند.

* جاذبه‌هاي تاريخي شهرستان دهاقان:
سرپرست نمايندگي ميراث فرهنگي دهاقان گفت: بازار قديمي دهاقان، آسياب محمدرحيم بيك، خانه حسين قلي‌خان خطايي (حكيم جهانگير خان قشقايي)، پل سطل (پل آب بر) و روستاي پوده از جمله جاذبه‌هاي تاريخي اين شهرستان است.
وي گفت: اين شهر همه ساله در عيد نوروز پذيراي تعداد زيادي مسافر از سراسر كشور است كه تاكنون از ديدن جاذبه‌هاي گردشگري اين شهرستان اظهار رضايت مي‌كنند و اميدواريم كه امسال نيز با برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته به بهترين نحو از مهمانان خود پذيرايي كنيم و خاطره خوشي براي آنان رقم بزنيم.


کد مطلب: 250

آدرس مطلب: http://infopoultry.net/vdcakwnu149nm.5k4.html

موسسه اطلاعات مرغداری
  http://infopoultry.net