موسسه اطلاعات مرغداری - ‌اوضاع آشفته شير، دامداران گناباد را در آستانه ورشكستگي قرارداد

‌اوضاع آشفته شير، دامداران گناباد را در آستانه ورشكستگي قرارداد

با توجه به اينكه 70 درصد مردم گناباد مستقيم و غيرمستقيم با دامداري در ارتباطند و 12 هزار خانوار مستقيم با دامداران ارتباط دارند، فشار بانك‌ها و اوضاع آشفته شير، دامداران گناباد را در آستانه ورشكستگي قرار داده است.

به گزارش خبرگزاري فارس از گناباد، به گفته دامداران شهرستان اين مسئله بارها از سوي مسئولان در سطح استان و كشور پيگيري شده اما نتيجه‌اي نداشته است و تنها رسانه‌اي كردن اين موضوع شايد بتواند به وضعيت بحراني دامداران شهرستان كمك كند.
مديران عامل تعاوني‌هاي گاوداران شهرستان گناباد خواستار حمايت‌هاي جدي از قشر دامدار به ويژه دامداران گناباد شدند.
يكي از دامداران شهرستان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: در حال حاضر شير در شهرستان گناباد با هزينه سنگين كيلويي 500 تا 520 تومان براي دامدار توليد مي‌شود و باقيمت پايين به فروش مي‌رسد.
عباس مرادي افزود: در مرداد ماه مجلس قانوني به نام نظام جامع دامپروري كشور تصويب كرد كه به استناد اين قانون وزارت جهاد كشاورزي موظف بوده آيين‌نامه اين نظام را نوشته و به سازمان‌ها اعلام كند كه هيچ اقدامي تاكنون انجام نشده است.
وي ادامه داد: به استناد ماده 20 اين آيين‌نامه دولت موظف است كه شير و ساير مواد لبني را تضميني هر سال بخرد و اگر اين قانون اجرا شود، بسياري از مشكلات دامداران حل خواهد شد و دست واسطه‌ها كوتاه مي‌شود چون وقتي شير به قيمت تضميني خريداري شود قيمت فروش در سراسر كشور يكسان مي‌شود.
اين دامدار با بيان اينكه ما 10 سال است كه با اين مشكلات دست و پنجه نرم مي‌كنيم، افزود: بازار شير طي يك ماهه اخير بحراني شده و اين بحران از دي ماه سال گذشته آغاز شده است، به طوري كه كارخانجات هيچ رغبتي به خريد شير ندارند و دليل را پر بودن انبارهاي خود عنوان مي‌كنند.
وي افزود: درحال حاضر كارخانجات شير420 توماني را 320 تومان مي‌خرند و چربي شير را نيز مي‌گيرند و 120 تا 150 تومان از دولت يارانه دريافت مي‌كنند و هيچ نظارتي در اين امر وجود ندارد، در حالي ‌كه هر كيلوگرم شير براي كارخانه‌دار 200 تا 250 تومان استفاده دارد.
وي با تاكيد بر اينكه بحث اشتغال‌زايي در اين زمينه از بين رفته و تعداد كارگران گاوداري‌ها از چند كارگر به يك كارگر رسيده است، در مورد مشكلات بانكي دامداران شهرستان نيز يادآور شد: به همه دامداران شهرستان اخطاريه ارسال شده و چند پرونده نيز به دادگاه ارسال شده است.
يكي ديگر از گاوداران صنعتي گناباد هم با انتقاد از ارزيابان بانك‌ها گفت: در بسياري از مواقع اسناد گاوداري بسيار كمتر از نرخ و واقعي تعيين مي‌شود كه اين امر مشكلات بسياري را براي تسهيلات دريافتي گاوداران به وجود مي‌آورد.
حسين صادق‌زاده افزود: باتوجه به موقعيت شهرستان دامداري مهم‌ترين توجيه براي عدم مهاجرت از شهرستان است.
وي افزود: زماني در گناباد توليد شير روزانه 250 تن بود كه به 125 تن رسيده و نصف شده و اگر تعميم به كل كشور بدهيم، يك وابستگي ايجاد خواهد شد.
وي ادامه داد: بانك‌ها با توجه به اينكه نقدينگي به طرف بازار رفته به دامداران سرمايه در گردش و وام نمي‌دهند و دامدار مجبور است به صندوق‌ها با بهره‌هاي بالا رو بياورد.
يكي ديگر از دامدارن گناباد نيز گفت: با توجه به عدم رسيدگي دولت و واردات شير خشك بي‌رويه و بدون تعرفه كارخانجات شير با توجه به اينكه شير خشك مبلغ كمتري درمي‌آيد، بيشتر راغب به استفاده از شير خشك براي توليد محصولات خود هستند.
جعفر تهراني افزود: كشورهاي اروپايي بابت شيرخشك صادراتي دامداران به آنها يارانه مي‌دهند تا شيرخشك را صادر كنند و اين شير وقتي وارد كشور ما مي‌شود، شير خشك درجه سه‌اي است كه با كيلويي حدود 280 تومان به فروش مي‌رسد و در مقايسه با شيرتازه كه با قيمت 400 تومان توسط كارخانجات خريداري مي‌شود، ارزان‌تر بوده و كارخانجات به خاطر اختلاف قيمت راغب به استفاده از شير خشك هستند.
وي ادامه داد: دولت سوبسيدي كه به شير خشك مي‌داد، از 250 تومان به 350 افزايش داد كه با اين وضعيت ‌صد تومان به جيب دولت مي‌رود و اين ميان مردم و دامدار ضرر كرده و در مقابل بيشترين سود را در اين زمينه كارخانجات فراورده‌هاي لبني و وارد‌كننده‌هاي مواد اوليه دام و كارخانجات خوراك دام مي‌برند، در حالي‌ كه يارانه‌اي كه به دامدار بايد داده شود، به كارخانجات داده مي‌شود.
تهراني با بيان اينكه در گناباد چند سال پشت سر هم خشكسالي داشتيم، افزود: چند سال است كه براي استمهال وام‌هاي دامداران قول داده مي‌شود و دامدار براي تسويه حساب خود به اميد استمهال دير مي‌رود اما اقدامي نمي‌شود و در مقابل وام دامدار شش درصد ديركرد مي‌خورد.
وي افزود: عدم اقدام براي استمهال وام‌هاي دامداران سبب گران شدن مواد اوليه دامداري‌ها، ارزان شدن توليدات دامداري‌ها و مدت‌دار بودن برگشت پول شده است.
تهراني با بيان اينكه يارانه‌ها به جاي دامدار به دلال‌ها داده مي‌شود، افزود: دامدار مجبور است كه براي پرداخت وام خود دام‌هاي مولد را به كشتارگاه روانه كرده و به قيمت گوشت بفروشد.
وي در مورد مواد اوليه مورد نياز دامداري‌ها نيز گفت: 50 درصد اقلام مصرفي دامداري شامل يونجه، كاه و جو تا 20 درصد قيمتشان پايين آمده اما درمقابل 50 درصد ديگر شامل ذرت، سويا، پنبه دانه و كنجاله تا 40 درصد نيز افزايش قيمت داشته است.
تهراني ادامه داد: قيمت دارو نيز براي دامداري‌ها هر روز در حال افزايش است، ‌در حالي ‌كه يارانه‌هاي داروهاي دامپزشكي نيز برداشته شده و به قيمت خريداري شده براي دامدار تمام مي‌شود.
وي بابيان اينكه گناباد هشت برابر سرانه خود توليد داشته است، اضافه كرد: نرخ كارگر و همچنين قيمت آب و برق نيز افزايش يافته اما در مقابل آن قيمت شير پايين آمده است.
وي در مورد صادرات شير از گناباد به ديگر نقاط نيز گفت: از 120 تن شيري كه در گناباد توليد مي‌شود، تنها 20 تن آن در گناباد مصرف مي‌شود و صد تن ديگر صادر مي‌شود.
رئيس هيئت مديره گاوداران گناباد نيز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: متاسفاته سال گذشته دولت، خراسان رضوي را در خشكسالي نديد و وام‌هاي دامداران استمهال نشد و قيمت شير و پول پرداختي كارخانه‌ها به تاخير افتاد.
حسن صفايي با بيان اينكه پنج ماه است كه كارخانه‌ها شير دريافت نمي‌كنند و عدم فروش محصولات لبني را دليل مي‌دانند، افزود: مشكلات شير عديده شده كه عمده آن هم واردات بي‌رويه شير خشك در سال گذشته بوده كه امسال اثرات خود را نشان مي‌دهد.
وي افزود: قيمت شير براي دامداران از 530 تا 570 تومان درمي‌آيد، در حالي كه قيمت پرداختي 330 تومان است و‌ 80 درصد علوفه‌هاي دامداران شهرستان وارد شهرستان مي‌شود و به خاطر اين هزينه توليد بالا مي‌رود.
وي در مورد وام‌هاي بانكي دامداران نيز گفت: اكثر دامداران كه از وام‌هاي بانكي استفاده كردند، دچار مشكل شدند كه به دنبال آن تعطيلي واحدهاي توليدي و هدررفتن سرمايه هاي ملي را شاهد خواهيم بود.
صفايي با بيان اينكه 70 درصد مردم گناباد مستقيم و غيرمستقيم با دامداري در ارتباطند و 12 هزار خانوار مستقيم با دامداران ارتباط دارند، از مسئولان امر خواست كه مصوبه مجلس اعمال و اجرايي شود، دولت و خريد تضميني شير در اسرع وقت انجام گرفته و در سال جاري وام‌ها استمهال شود كه فشارها مضاعف نشود.
وي با اشاره به اينكه ورشكستگي دامداري‌هاي گناباد بيكاري مقروض را درپي دارد، افزود: مسئله حمل و نقل شيردر گناباد حادتر از ديگر شهرستان‌هاست، چون در اين شهرستان به علت نبود كارخانه‌هاي تبديلي هزينه حمل و نقل علوفه و شير به هزينه‌هاي توليد شير در شهرستان اضافه مي‌شود.
مديرعامل تعاوني گاوداران گناباد هم با تائيد مشكلات گاوداران نيز گفت: تاكنون مكاتبات متعددي با مسئولان استان و حتي كشور انجام شده اما تا به‌حال اقدام مثبتي صورت نگرفته است‌.
مهدي افضلي با انتقاد از عدم نظارت بر عملكرد كارخانجات فراوري لبني گفت: ‌ توليد‌كننده حق دخالت در تعيين قيمت شير را ندارد و اين مسئولان كارخانه‌ها هستند كه قيمت شير را تعيين مي‌كنند.
وي با انتقاد از افزايش قيمت شير يارانه‌اي گفت: از اين افزايش گاوداران و مصرف‌كنندگان هيچ سودي نبرده و بلكه عده‌اي خاص از آن بهره مي‌برند.
افضلي خريد تضميني شير توسط دولت و استهمال دامداران را براي جلوگيري از ورشكستگي آنان ضروري دانست و گفت: چنانچه چاره‌اي انديشيده نشود قطب دامداران استان و نيز قطب اشتغال شهرستان درحال نابودي قرارخواهد گرفت.
مدير جها كشاورزي گناباد هم با تائيد مشكلات توليد شير در شهرستان در گفت‌وگوبا فارس گفت: همه ساله در ابتداي سال با گرم شدن هوا و قطع شير يارانه‌اي مدارس و همچنين تغيير ذائقه مردم اين مشكل حادتر مي‌شود.
محمدباقر جاهدي گفت: در سطح شهرستان حدود 12 هزار خانوار به حرفه دامداري مشغولند و روزانه 170 تن شيرتوليد مي‌شود.
وي افزايش جذب شير توسط كارخانجات فراوري لبني را يك راهكار مناسب براي جذب شيرتوليدي دانست و گفت: براي افزايش ظرفيت كارخانه شير سپيده كوير كه هم‌اكنون با كمترين ظرفيت كار مي‌كند، در حال رايزني هستيم تا مشكل برطرف شود.
مدير جهاد كشاورزي پرداخت مستقيم يارانه شير را به توليد‌كنندگان پيشنهاد كرد و افزود: قانون نظام جامع دامپروري تصويب شده و با ابلاغ آيين‌نامه اجرايي آن بخش بزرگي از مشكلات دامداران برطرف خواهد شد.
فرماندار گناباد هم با انتقاد از عدم ابلاغ آيين‌نامه اجرايي نظام دامپروري بعد از گذشت شش ماه از تصويب آن گفت: متولي اصلي صنعت دامپروري در وهله نخست خود دامداران و تشكل‌ها هستند و با ارتباط بيشتر با بخش اجرايي مي‌توان مشكلات را برطرف كرد.
محمد صفايي خريد تضميني شير و افزايش جذب شير توسط كارخانجات و فعال شدن تشكل‌هاي بخش كشاورزي را در برطرف سازي مشكلات اين قشر موثر دانست.