موسسه اطلاعات مرغداری - افزایش ۱۵ درصدی قیمت تخم‌مرغ در اصفهان

هر روز و هر ساعت یکی از اقلام مصرفی مردم در بازار دستخوش تغییرات قیمتی می‌شود که این مسئله با اوضاع جیب مردم سازگاری ندارد و در این بین مسئولان برای طبیعی نشان دادن گرانی‌ها دلایلی را برمی‌شمارند.

تخم‌مرغ به عنوان محصولی استراتژیک همیشه و در طول سال‌ها و شاید دهه‌های اخیر درگیر نوسان قیمت بوده که دلایل متعددی برای آن از سوی مسئولان و تولیدکنندگان مطرح شده است. همیشه بازار این کالای خوراکی پس از تجربه مدتی کوتاه یا طولانی از گرانی و نوسان قیمت، دوباره به حالت عادی بازگشته است، اما هیچ‌گاه دستگاه‌های نظارتی نتوانستند به خوبی این بازار را برنامه‌ریزی و مدیریت کرده و از نوسان و آشفتگی آن پیشگیری کنند. جالب‌تر این‌که بازار تخم‌مرغ همانند مرغ همیشه در ایام پرمصرفی مانند ماه مبارک رمضان یا شب عید با نوسان و افزایش قیمت مواجه می‌شود و انگار این دو کالا در پی سبقت گرانی از هم هستند. اما گرانی این محصول استراتژیک که جای کمتری نسبت به دیگر اقلام و حتی سرانه مصرف کشورهای پیشرفته در سبد غذایی مردم ایران دارد این‌بار نه در ایام پرمصرف و پرتقاضایی مانند ماه مبارک رمضان، شب عید و روزهای گرم تابستان بلکه در فصل پاییز رخ داده است. طی هفته گذشته بازار تخم‌مرغ اصفهان دوباره همانند ماه‌های تابستان سال جاری، دچار نوساناتی شده که حاصل این نوسانات، گرانی قیمت این کالا برای مصرف‌کننده، بی‌ثباتی بازار و زیان برای تولید‌کنندگان تخم‌گذار است. اگرچه طی ماه‌های گذشته، نرخ تخم‌مرغ با تدابیری، روندی کاهشی یافت، اما از چند هفته گذشته بهای این محصول در بازار اصفهان مجدد سیر صعودی گرفته است. از ابتدای تابستان امسال نرخ تخم‌مرغ بر مدار گرانی قرار گرفته و زمزمه‌های افزایش این ماده پروتئینی با دلایل مختلف توسط مسئولان در رسانه‌ها طنین‌انداز شد. در همین راستا در تیر و مرداد سال 96؛ شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان طی سال گذشته یکی از دلیل اصلی گرانی تخم‌مرغ در استان اصفهان اعلام شد که با شیوع این بیماری در زمستان سال گذشته 30 تا 40 درصد از واحدهای مرغ تخم‌گذار استان اصفهان معدوم و صاحبان آن دچار خسارت بسیار شدند. با این اوصاف با ورود به فصول گرم شاهد افزایش نرخ تخم‌مرغ در بازار اصفهان بودیم به نحوی که بهای روز این کالا درب مرغداری‌های استان اصفهان بین 5000تا 5100 تومان و با احتساب سود بنکداری 23درصد تخم‌مرغ هر شانه 30 تایی درب مغازه 6100 تا 6200 تومان رسید و یک شانه تخم‌مرغ با 1800 تا 2 کیلو در بازار 13هزار و 500 تومان عرضه گردید و هر عدد تخم‌مرغ درب مغازه 450 تومان و در مرغداری‌ها با قیمت‌های اعلام شده حدود 350تومان فروخته شد. البته قصه گرانی تخم‌مرغ در نخستین ماه‌های تابستان 96 به همین جا ختم نشد و نظم بخشی به ظرفیت تولید واحدهای مجاز در کشور هم یکی دیگر از عوامل گرانی تخم‌مرغ در تیر سال جاری اعلام شد که افزایش گرمای شدید در فصول تابستان در سیر صعودی قیمت این کالا در اصفهان بی‌تاثیر نبوده است. براساس این گزارش در شهریور امسال قیمت تخم‌مرغ همچنان سیر صعودی خود را طی می‌کرد به نحوی که بهای آن در بازار خرده‌ فروشی‌ها و مغازه‌های اصفهان به 7500 تومان هم رسید، اما مسئولان مربوطه بیان کردند نسبت به اوایل مرداد ماه نرخ هر کیلو تخم‌مرغ بین 1000تا 1100 تومانی کاهش داشته و مغازه داران باید با قیمت 5200 تومان این محصول را بفروشند. البته در این میان براساس گفته‌های مسئولان افزایش قمیت دلار هم بهانه‌ای برای سیر صعودی نرخ تخم‌مرغ طی سال جاری اعلام شد و همچنین رشد 20 تا 25 درصدی بهای نهاده‌ها و کنجاله هم در گرانی این کالا بی‌تاثیر نبوده است. یکی دیگر از مشکلات و گرانی بازار تخم مرغ که هیچ‌گاه خالی از لطف نیست وجود دلالان زیادی است که با سوء استفاده از وضعیت بازار به نوسانات قیمتی تخم‌مرغ دامن می‌زنند. به دلیل موضوعاتی مانند چک‌های برگشتی، مرغداران تخم مرغ را مستقیم به بنکداران می‌فروشند و این افراد (بنکداران) دلالانی هستند که اکثر آنان فاقد داشتن دفتر و مکان مشخصی هستند و فقط با یک تلفن، خرید و فروش می‌کنند و هیچ گونه عوارض و هزینه‌هایی مانند مالیات پرداخت نمی‌کنند، اما بیشترین عایدی را دارند و با سرمایه نقدینگی که دارند، کل بار را یکجا و در تناژ بالا خریداری کرده و عمده فروشان باید بار را از این افراد و نه تولیدکننده اصلی خریداری کنند. با این اوصاف در آشفتگی بازار نوسانات شدید قیمت‌ها، گرانی‌های هر لحظه‌ای و فصولی و دغدغه‌های مصرف‌کننده و تولیدکنندگان ابتدای مهر ماه، ستاد تنظیم بازار کشور طی مصوبه‌ای قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ برای مصرف‌کننده را نهایتاً 5200 تومان اعلام کرد. همچنین این ستاد قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ را در واحد تولیدی 4560 تومان مصوب کرد؛ یعنی بر اساس این مصوبه، مرغ دار اجازه ندارد تخم‌مرغ را گران‌تر از کیلویی 4560 تومان عرضه کند و بیشترین قیمت عرضه تخم‌مرغ در فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها نیز 5200 تومان است. اما براساس مشاهدات میدانی قیمت تخم‌مرغ در سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های اصفهان به‌یک‌باره به کیلویی 6800 تا 7000 تومان یعنی با 1000 تا 1200 تومان گران‌تر از قیمت مصوب رسیده است که برخی از فروشنده‌ها دلیل این گرانی را افزایش قیمت تخم‌مرغ در واحدهای تولیدی و بعضی دیگر وجود دلال‌ها و واسطه‌ها بیان کرده‌اند. تولیدکنندگان عامل گرانی هستند رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی با بیان اینکه قیمت تخم‌مرغ 40 درصد افزایش داشته است، گفت: قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ 3 هزار تومان است اما، تولیدکنندگان آن را با قیمت 5 هزار و 500 تومان به فروش می‌رسانند و موجب گرانی در بازار شدند. محمد یوسف‌خانی با اشاره به روند صعودی قیمت تخم مرغ در بازار اظهار داشت: تولیدکنندگان با قیمت بالا در حال فروش تخم مرغ هستند و مسئولان باید رسیدگی کنند. وی افزود: قیمت تمام شده هر کیلوگرم تخم‌مرغ 3 هزار تومان است اما، تولیدکنندگان آن را با قیمت 5 هزار و 500 تومان در درب مرغداری به فروش می‌رسانند. رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی ادامه داد: تخم مرغی که به دست مصرف کننده می‌رسد کیلویی 6800تعیین شده که قیمت بالایی است. وی با بیان اینکه طی یک ماه گذشته قیمت تخم مرغ 40 درصد رشد داشته است گفت: هر شانه تخم مرغ باید با قیمت 10 هزار تومان به دست مصرف کننده برسد اما، اکنون با قیمت 13 هزار و 500 تومان آن را خریداری می‌کند. سیر صعودی 15 درصدی نرخ تخم‌مرغ در بازار اصفهان مدیر عامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مرغ تخم‌گذار و مادر استان اصفهان در پاسخ به این سوال که محمد یوسف‌خانی رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی بیان کرده که قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ 3 هزار تومان است اما، تولیدکنندگان آن را با قیمت 5 هزار و 500 تومان به فروش می‌رسانند، گفت: یوسف‌خانی آخرین قیمت تخم‌مرغ 3 هزار و 450 تومان را که مصوب تنظیم ستاد بازار در سال 92 بوده را ارائه و رسانه‌ای کرده است. سید شهاب‌الدین افضل ادامه داد: طی آخرین اعتراض اتحادیه‌های مرغ تخم‌گذار به نرخ‌های مصوب که به سال 92 بازمی‌گشت در حدود 20 روز گذشته طی مهر سال جاری، قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار کشور 4 هزار و 750 تومان تعیین شده که تمام اطلاعات آن در پرتال سازمان جهاد کشاورزی کشور قابل مشاهده است و به هیچ وجه تولیدکنندگان نقشی در افزایش نرخ‌ها نداشته‌اند. وی افزود: میانگین قیمت تخم‌مرغ اکنون توسط ستاد تنظیم بازار کشور تعیین شده و شاید در برخی از مواقع با نرخ‌های کمی بالاتر و یا پایین‌تر از این مصوبه عرضه شود. مدیر عامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مرغ تخم‌گذار و مادر استان اصفهان در پاسخ به اینکه در رسانه‌ها اعلام شده که طی روزهای اخیر نرخ تخم‌مرغ با 40 درصد افزایش روبه‌رو شده است، اظهار داشت: این درصد افزایش صحت ندارد، زیرا قیمت تخم‌مرغ نسبت به هفته گذشته در اصفهان 10 تا 15 درصد سیر صعودی داشته است. وی با اشاره به اینکه اکنون بار ممتاز تخم‌مرغ در بازار اصفهان با 15 درصد و بار معمولی با 10 درصد افزایش قیمت روبه‌رو بوده است، بیان کرد: در حال حاضر قیمت پایه تخم‌مرغ درب مرغداری‌های اصفهان 5 هزار و 300 تومان عرضه می‌شود که نرخ آن در هفته گذشته 4 هزار و 700 تومان بوده است. افزایش 1500 تومانی نرخ هر کیلو تخم‌مرغ در اصفهان؛ فروش با نرخ 7 هزار تومان افضل درباره اینکه چرا قیمت تخم‌مرغ در درب مرغداری‌ها با خرده‌فروشی‌ها و مغازه‌ها تفاوت بسیاری دارد، گفت: مغازه‌دار با لحاظ قیمت کرایه حمل، ضایعات احتمالی بار و بنکداری باید قیمت تخم‌مرغ با احتساب 23 تا 25 درصد سود در اختیار متقاضیان قرار دهد. وی با اشاره به افزایش حدود 1500 تومانی نرخ هر کیلوگرم تخم‌مرغ در مغازه‌ها و بازار اصفهان نسبت به هفته گذشته، اظهار داشت: اکنون تخم‌مرغ در خرده‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های اصفهان با 15 درصد افزایش با بهای 6 هزار و 800 تا 7 هزار تومان فروخته می‌شود. مدیر عامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی مرغ تخم‌گذار و مادر استان اصفهان کمبود عرضه و سودجویی برخی افراد در فروش تخم‌مرغ را از عوامل گرانی تخم‌مرغ نسبت به هفته گذشته در اصفهان بیان کرد و افزود: برخی افراد به دلیل کمبود عرضه این کالا را حتی با بهای 5 هزار و 700 تا 5 هزار و 800 تومان در بازار اصفهان فروخته‌اند و این امر بر گرانی تخم‌مرغ بسیار تاثیرگذار بوده است. وی ادامه داد: وقتی عده‌ای با سوء استفاده از هر موقیعتی تعادل بازار را بر هم می‌زنند و سبب افزایش قیمت‌ها می‌شوند، مابقی مرغداران هم به تبعیت از آنها به تبع نرخ‌های خود را افزایش می‌دهند. افضل با اشاره به افزایش 15 تا 20 درصدی نرخ نهاده‌ها طی یک ماه گذشته، گفت: قیمت سویا طی این مدت از حدود 1300تا 1415 تومان به 1670تا 1730 تومان و نرخ ذرت از 680 تا 730 تومان به حدود 920 تومان رسیده است. وی افزود: نوسانات قیمتی تخم‌مرغ اصفهان تا 10 روز آینده با عرضه و تقاضا مناسب متعادل خواهد شد و قیمت‌ها هم به همان بهای 4هزار و 700 تا 4 هزار و 800 تومان باز می‌گردد. به گزارش تسنیم، اکنون سالیانه حدود 850 هزار تن تخم‌مرغ در ایران تولید می‌شود، اما سرانه مصرف این کالا بسیار کمتر از میزان تولیدی است و از طرفی صادرات کافی هم وجود ندارد. البته این صنعت با بی‌سر و سامانی‌هایی رو به رو است، به گونه‌ای که گاه با کمبود و وفور بی‌رویه تخم‌مرغ و زمانی با ارزانی غیرمنطقی و گرانی بی‌حساب و کتاب آن مواجه بوده‌ایم. قصه گرانی و نامتعادلی بازار تخم‌مرغ یکی از قصه‌های دائمی است که همواره تکرار می‌شود و مردم مناطق مختلف کشور سال‌هاست در انتظار ثبات قیمت این کالای اساسی هستند، اما تاکنون هیچ ترتیب اثری برای حفظ تعادل آن داده نشده و به نظر می‌رسد نبود یک راهکار اساسی برای جلوگیری از ضرر تولیدکنندگان و همچنین رضایت مصرف کنندگان سبب شده تا بازار این کالای پروئتینی هر سال چند ماهی را با تشنج قیمت همراه باشد.