موسسه اطلاعات مرغداری - تخفيف اثرات استرس گرمايي از راه عادت دادن طيور به گرما

تخفيف اثرات استرس گرمايي از راه عادت دادن طيور به گرما

استرس گرمايي اثرات زيان آور متعددي بر طيور مي گذارد عادت دادن طيور به گرما يکي از شيوه هاي تخفيف اين اثرات است در اين مقاله مروري برجوانب مختلف بکارگيري اين شيوه شده است .

امروزه در نتيجه تلفيق دانش انسان و اثرات طبيعت جوجه هاي گوشتي با قابليت رشد بسيار سريع توليد شده اند که اين رشد سريع ، فشار زيادي بر سيستم هاي فيزيولوژيک بدن پرنده وارد مي کند لذا حساسيت پرنده به انواع استرس ، افزايش مي يابد که استرس گرمايي يکي ازمهمترين آنها ست استرس گرمايي پاسخ پرنده به افزايش بيش از حد دماي محيط است اگر تلفيق رطوبت فراتر رود آنها در شرايط استرس گرمايي واقع خواهند شد . استرس گرمايي در طيور منجر به افزايش تعداد تنفس افزايش PH خون اختلال توازن اسيد – باز کاهش توان توليد ، توليد لاشه هايي سبکتر و با چربي بيشتر ، افزايش دفع الکتروليت هاي خون از قبيل سديم ، پتاسيم ، کلسيم ، منيزيم ، فسفر ، آهن ، روي ، موليبدن ، مس و بي کربنات ، رقيق شدن خون و کاهش هماتوکريت مي شود . بعضي عوامل مديريتي از قبيل تهويه مناسب سالن ، اعمال تاريکي در موقع استرس گرما ،کاهش تراکم سالن و عادت دادن طيور به گرما و برخي عوامل محروميت غذايي ، اصلاح ترکيب جيره و حذف پروتئين اضافي جيره در تخفيف اثرات زيان آور استرس گرمايي موثر مي باشد .

عادت دادن طيور به گرما

عادت دادن يا سازش دادن طيور با گرما يکي از شيوه مقابله با اثرات زيان آور استرس گرمايي است به خوبي ثابت شده که اگر جوجه هاي گوشتي در سنين اوليه در معرض دماي محيطي بالا قرار گيرند توانايي آنها طي استرس گرمايي بعدي به طور قابل ملاحظه اي افزايش مي يابد که اين پديده را خو گرفتن مي نامند اين روش شامل عادت دادن پرنده ها به يک استرس گرمايي مصنوعي قبل از وقوع استرس گرمايي که به طور طبيعي اتفاق مي افتد مي باشد . بر طبق گزارش هاي حاصل از تحقيقات متعدد عادت دادن جوجه هاي گوشتي به دماهاي بالا ، براي تخفيف اثرات زيان آور استرس گرمايي سود بخش است . Geract گزارش کرد که عادت دادن جوجه هاي گوشتي به دماهاي بالا در خلال روزهاي اول زندگي مقاومت به گرنا را در مراحل پاياني دوره پرورش يعني زماني که استرس گرمايي عملا آسيب مي رساند بالا مي برد . Teeter و همکاران جوجه هاي گوشتي اي را که قبلا به استرس گرمايي چرخه اي عادت کرده بودند در معرض استرس گرما قرار دادند و مشاهده کردند که ميزان مصرف خوراک اين پرنده ها نسبت به پرنده هاي عادت نيافته يعني جوجه هاي گوشتي که در دماي ثابت 24 درجه سانتي گراد پرورش يافته بودند و براي اولين بار استرس گرمايي را تجربه مي کنند 24 درصد کمتر و دماي بدن آنها نيز 4/0 درجه سانتي گراد کمتر بود کاهش مصرف غذا و دماي کمتر بدن بيانگر مقاومت بيشتر جوجه هاي گوشتي عادت يافته به استرس گرمايي است .

Yahav و Hurwitz در يک آزمايش براي بررسي اثر خون گرفتن جوجه هاي گوشتي به استرس گرمايي ، جوجه هاي گوشتي را در سن 5 روزگي و يا 5 و 7 روزگي به مدت 24 ساعت در معرض استرس گرمايي قرار دادند و سپس اين جوجه ها را در سن 42 روزگي در معرض استرس گرما قرار دادند و گزارش نمودند که اين جوجه ها نسبت به گروه شاهد دماي مقعدي و ميزان مرگ و مير کمتري داشتند . همانطوري که در گزارش هاي بالا مشاهده ميشود کاهش دماي بدن يکي از نتايج عادت دادن جوجه هاي گوشتي به گرماي محيط است بر طبق نظر May و همکاران کاهش دماي بدن درناحيه مقعد به عنوان يک شاخص خوب عادت يافتن در جوجه هاي گوشتي مي باشد بنابراين دماي بدن پايين تر دلالت بر عادت کردن جوجه هاي گوشتي به استرس گرمايي و کم شدن اثرات زيان آور استرس گرمايي و کم شدن اثرات زيان آور استرس گرمايي بر جوجه هاي گوشتي عادت يافته دارد استفاده از شيوه عادت دادن جوجه هاي گوشتي به استرس گرمايي ممکن است با دو مشکل روبه رو شود مشکل اول اين که در موقع اعمال استرس گرمايي مصنوعي در سنين اوليه ممکن است مرگ و مير افزايش يابد و مشکل دوم اينکه ممکن است شدت گرماي مصنوعي که جهت عادت دادن به کار مي رود کافي نباشد در مورد علل اثرات مفيد خو گرفتن دلايل متعددي بيان شده است بر طبق نظر Teeter و Smith با توجه به اثري که مصرف خوراک بر دماي بدن پرنده هاي تحت استرس گرمايي دارد مصرف غذا نمي تواند در فرايند خو گرفتن ناديده گرفته شود 50 تا 70 درصد اثر هيپوترميک خو گرفتن پرنده به استرس گرما ممکن است ناشي از کاهش مصرف غذا در پاسخ به استرس گرماي مصنوعي باشد همچنين بر طبق نظر Teeter اثر مفيد خوگرفتن احتمالا بدين علت باشد که واکنش سازگاري چه بسا پرنده ها را براي انتقال فرآيندهاي گرمازايي از زمان استرس گرمايي به دوره هاي زماني خنک تر شبانه روز قادر سازد . Yahav و Hurwitz گزارش کردند که در معرض گرما قراردادن جوجه هاي گوشتي در سنين اوليه ، به تغييرات هموديناميک منجر مي شود و غلظت تري يدوتيروزين پلاسما را کاهش مي دهد اين محققان پيشنهاد کردند که اين تغييرات ممکن است بخشي از مکانيسمي باشد که با بهبود مقاومت دمايي در جوجه هاي گوشتي عادت يافته همراه مي شود .