موسسه اطلاعات مرغداری - نقص طبيعي تخم مرغهاي جوجه كشي در جلوگيري از آلودگي

نقص طبيعي تخم مرغهاي جوجه كشي در جلوگيري از آلودگي

در سالهای اخیر آلودگی سالمونلایی در بسیاری از جوجه کشی ها نسبت به مواقع دیگر بسیار بیشتر شده است. بررسی بیولوژی تخم مرغ به عنوان یک ایده خوب به دانستن بهتر کاهش آلودگی کمک میکند.

چندین نقص دفاعی طبیعی در تخم مرغهای جوجه کشی در مقابل آلوده شدن وجود دارد که به مهمترین آنها اشاره میشود:
۱- پوسته اصلی تخم مرغ (shell) :
پوسته تخم مرغ به عنوان عایق در برابر ورود و تهاجم باکتریها به داخل تخم مرغ است. اگر چه پوسته نمیتواند به طور کامل تخم مرغ را در مقابل تهاجم میکروبها حفاظت کند. به طور میانگین در پوسته تخم مرغ ٨۰۰۰ منفذ (pores) وجود دارد. بسیاری از این منافذ به اندازهای بزرگ بوده که برای ورود میکروبها و آلوده شدن تخم مرغ کافی هستند.
۲- کوتیکول(cuticle) :
کوتیکولها قبل از خروج تخم مرغ از کلواک مرغ ترشح شده و بر روی پوسته قرار دارد. این پوشش پروتئینی مانع بسیار موثری در برابر ورود میکروبها بوده که چند دقیقه بعد از تخم گذاری خشک میشود. پوسته وکوتیکول هر دو به عنوان یک مانع مهم هستند.
۳- غشاهای پوسته (shell membranes) ، داخلی و بیرونی بوده که مانع نفوذ میکروبهاست. به طوری که حتی در صورت آلودگی پوسته، تمایز نرمال جنینی صورت میگیرد. ولی این وضعیت سبب میشود زمانی که جوجه سر خود را وارد کیسه هوایی میکند دچار مشکل شود.
(غشای پوسته دور سفیده را احاطه کرده که در انتهای تخم مرغ تشکیل اطاقک هوایی میدهد و شامل غشای داخلی و خارجی پوسته است. )
۴- PH بالای آلبومین: آلبومین تخم مرغ به طور نسبی دارای ph بالایی (در حد ٩) بوده و بیشتر باکتریها در ph ۶-٨ رشد میکنند.
۵- آنزیمهای ضد میکروب: آلبومین حاوی یک آنزیم، آویدین (Avidin) است که خواص ضد میکروبی قوی دارد. غشای ویتلین، آلبومین و شالاژ حاوی لیزوزیم بوده که قادر به نابودی میکروبهاست.
کیفیت پوسته (shell Quality)
کیفیت وضخامت پوسته دو فاکتور در خصوص نفوذ میکروبهاست. فاکتورهای موفق به خصوص درنفوذ باکتریها در زمان ذخیره تخم مرغ موثر می باشد. ساتر و پیتر من در سال ۱۹۷۹ نشان دادند که چگونه به آسانی باکتری های سالمونلا در تخم مرغهایی با پوسته نازک و کم کیفیت نفوذ میکنند.
توجه داشته باشید که تنها بعد از ۳۰ دقیقه ۳۴ درصد سالمونلاها به تخم مرغهایی با پوست نازک نفوذ می کنند در این موارد میانگین زمان برای نفوذ میکروبها بعد از ۳۰ دقیقه در تخم مرغهایی با کیفیت متوسط و خوب ۱۸ و۱۱درصد می باشد.
روشهای ضد عفونی تخم مرغ قابل جوجه کشی
۱ – سنباده زدن و تمیز کردن: تخم مرغهایی که پوسته کثیف دارند بایستی با کاغذ سمباده تمیز شده و آلودگی آنها برطرف گردد.و سپس در راکهای جداگانه چیده می شوند. استفاده از محلول بافر به علت از بین بردن کوتیکول محافظ تخم مرغ توصیه نمی شود.
۲ – کنترل گردو خاک سالن و مکان نگهداری تخم مرغ به صورت اتوماتیک تا زمان ارسال به جوجه کشی باید انجام شود.
۳- اسپری دستی
اسفاده از ضد عفونی کننده به صورت اسپری بر بهداشت تخم مرغهای جوجه کشی بسیار موثر است. به طور معمول از ترکیبات چهارتایی آمونیوم ، فنل ها و پروکسید هیدروژن استفاده می شود.این شرایط در زمانی که آلودگی بسیار زیاد می باشد موثر بوده ولی در مواقع عادی توصیه نمی شود.دمای ضد عفونی باید ۱۰۰-۱۲۰درجه فارنهایت باشد. تمیز نگهداشتن لانه های تخمگذاری بسیار مهم می باشد.
۴-ضد عفونی مکانیکی تخم مرغهای جوجه کشی:
گرانترین روش ضد عفونی می باشد. تحقیقات نشان می دهد که ضد عفونی مکانیکی بیش از ۹۹درصد آلودگی ظاهر شده بر روی تخم مرغهای جوجه کشی را حذف می کند.(کوکس و همکاران ) .یکی از روشهای ضد عفونی مکانیکی استفاده از اسپری ضد عفونی کننده در فشار بالا بر روی قسمت پایین و بالای تخم مرغ در درجه حرارت ۱۱۵- ۱۴۰درجه فارنهایت می باشد. فایده دیگر ضد عفونی مکانیکی این است که اکثر تخم مرغهای زمینی که کثیف بوده می تواند به عنوان تخم مرغ جوجه کشی ارسال گردد.
۵- مانیتورینگ بیولوژیکی :
مانیتورینگ جمعیت میکروبها ی تخم مرغها ی جوجه کشی از هر گله به صورت دوره ای (یکبار در هر ماه) در جهت حفظ کیفیت انجام میشود.
منبع:
The hatching eggs natural defence against contamination
University of Georgia , January ۲۰۰۴, Joseph. M . mauldin