اثر سه سطح تعادل الكتروليتي و همچنين جايگزيني برنج با ذرت، در جيره جوجه هاي گوشتي
در اين پژوهش اثر سه سطح تعادل الكتروليتي و همچنين جايگزيني برنج با ذرت، در جيره جوجه هاي گوشتي مورد بررسي قرار گرفت. اين تحقيق براساس روش فاكتوريل (3*3) در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با 9 گروه آزمايشي و سه تكرار در مجموع 27 واحد آزمايشي انجام پذيرفت. هر واحد زمايشي حاوي 17 قطعه جوجه خروس گوشتي بود. بمنظور مقايسه اثر تغيير تعادل الكتروليتي جيره بر عملكرد جوجه ها، جيره هاي آزمايشي بطور ميانگين حاوي سطوح تعادل الكتروليتي (m Eq/kg) 114، 183 و 251 بودند كه در سه مرحله تغذيه اي آغازين، رشد و پاياني و بمدت 42 روز بطور آزاد در اختيار جوجه ها قرار گرفت. در پايان هر دوره تغذيه اي ميزان غلظت سديم، پتاسيم، كلر و گلوكز خون تعيين گرددي و همچنين در پايان آزمايش پس از ذبح جوجه ها درصد خاكستر استخوان پا در گروههاي مورد بررسي تعيين شد. دماي محيط در مرحله آغازين به طور اتفاقي و غير قابل كنترل بالاتر از حد توصيه شده براي پرورش جوجه هاي گوشتي بود (حداكثر دماي محيط در روزهاي 16 و 17، 36/5 C) در اين مرحله مشاهده گرديد با افزايش تعادل الكتروليتي جيره ميزان مصرف خوراك و رشد در جوجه ها كاهش يافت (P<0.05) ولي ضريب تبديل در گروه هاي آزمايشي تحت تاثير واقع نبوده است (P>0.05). در مراحل رشد و پاياني تفاوت در ميانگين مصرف خوراك، ميزان رشد و ضريب تبديل ميان گروه هاي مورد بررسي معني دار نيست (P>0.05). در هر سه دوره پرورش افزايش تعادل الكتروليتي جيره غذائي اثر قابل توجه اي بر ميزان گلوكز و پتاسيم خون ايجاد ننمود (P>0.05) ولي بترتيب سبب افزايش كاهش ميزان سديم و كلر خون گرديد. ميزان خاكستر استخوان نيز در اين بررسي متاثر از سطح تعادل الكتروليتي جيره نبوده است (p>0.05). بطور كلي تعادل الكتروليتي مناسب در جيره براي رشد، توسعه استخوانها و قابليت استفاده از انرژي و اسيدهاي آمينه ضرورت دارد ولي تاكنون تعادل ايده آلي براي شرايط مختلف پرورش شناخته نشده است. نتايج اين ازمايش نشان ميدهد تعادل الكترولتيتي مناسب در جيره بسته به شرايط محيط متفاوت بوده بطوريكه بنظر مي رسد تحت تنش حرارتي كه سبب ايجاد آلكالوز در جوجه ها ميگردد، كاهش تعادل الكتروليتي جيره در تعديل pH خون و مايعات بيولوژيك بدن موثر بوده و قادر است اثر استرس حرارتي را كاهش دهد. در اين پژوهش خرده هاي برنج بمنظور تامين انرژي در سه سطح صفر، 9، 18 درصد جايگزين ذرت در جيره گرديد. در مرحله آغازين، با افزايش مصرف برنج ميزان مصرف خوراك كاهش يافت (P<0.05) اما در مراحل رشد و پاياني تفاوت در ميانگين مصرف خوراك ميان گروه هاي مورد بررسي معني دار نيست (P>0.05). همچنين در مرحله آغازين مصرف برنج تا سطح حدود 9 دصد در جيره ميزان رشد و ضريب تبديل را بهبود بخشيد (P<0.05). در مرحله رشد تفاوت در ميزان رشد و ضريب تبديل ميان گروه هاي مورد بررسي معني دار نيست (p>0.05). ولي در مرحله پاياني فقط ميزان رشد بطور معني داري در بالاترين سطح مصرف برنج افزايش يافت (p<0.05) كه ميتواند ناشي از پديده رشد جبراني در جوجه ها باشد. در اين بررسي اثر متقابل معني داري ميان سطح تعادل الكتروليتي جيره و ميزان مصرف برنج نيز مشاهده شد (p<0.05). بدليل قيمت پائين تر خرده هاي برنج نسبت به ذرت در اين بررسي مشاهده گرديد كه با افزايش ميزان مصرف برنج در جيره بها دان به ازا هر كيلوگرم افزايش وزن كاهش مي يابد. بطور كلي در ارتباط با مصرف خرده هاي برنج به عنوان يك منبع انرژي قابل دسترس جايگزين ذرت در تغذيه طيور، تحقيقات زيادي صورت نگرفته است ولي با توجه به بررسي هاي انجام شده و نظر به نتايج اين طرح به منظور كاهش بها دان مصرف ميتوان از خرده هاي برنج تا سطوح 10 تا 20 درصد در جيره جوجه هاي گوشتي استفاده نمود.