سالمونلا یکی از عوامل بیماریزای مهم در انسان می باشد که می تواند با علائمی نظیر اسهال، استفراغ و تب خونمایی کند. باکتری سالمونلا در دستگاه گوارش انسان و حیوانات عفونت ایجاد می کند و از آنجا مسیر خود را برای نفوذ به سایر بافت ها پیدا می کند. گوشت و تخم مرغ آلوده معمول ترین منابع عفونت سالمونلا هستند. منابع آلودگی امروزه از یک طرف فشارها برای پاک نگه داشتن مزارع از عفونت سالمونلا افزایش یافته است و از طرف دیگر استفاده از آنتی بیوتیک ها (به دلیل جلوگیری از ایجاد مقاومت در سالمونلا) ممنوع شده است. این مقررات فشار زیادی را به مزرعه داران وارد می کند زیرا سبب می شود گوشت و تخم مرغ مزارع آلوده به صورت محدود وارد بازار شود و گاهی گله های مثبت بالاجبار راهی کشتارگاه شده یا معدوم شوند. انتقال از طریق دان یکی از عوامل خطرساز اما نه چندان جدی ورود سالمونلا به گله می باشد. این یافته به تازگی طی یک مطالعه گسترده در اسپانیا به اثبات رسیده است. در این مطالعه که برروی 44 مزرعه گوشتی و 51 مزرعه تخمگذار انجام گرفت تنها %5/1 نمونه های دان مزارع گوشتی و %8/3 نمونه های دان مزارع تخمگذار آلوده به سالمونلا بودند. اقدامات بهداشتی مهمترین عامل جلوگیری از شیوع سالمونلا در مزارع ماکیان می باشد. اگرچه خطر انتقال سالمونلا از طریق دان کم اهمیت می باشد اما برای کاهش خطرآن توجه زیادی به دان می شود. از جمله کارهایی که برای کاهش انتقال سالمونلا برروی دان انجام می گیرد عبارت است از کنترل نهاده های خریداری شده ، استفاده از دان پلت، حرارت دادن دان و استفاده از اسیدی کننده های دان. در مبحث مبارزه با سالمونلا اسیدهای آلی نقش موثری دارند. نخست آنکه زمانیکه اسیدهای آلی با دان مخلوط می گردند می توانند سالمونلاهای موجود در دان را از بین ببرند. خصوصا ً آنکه استفاده از اسیدهای آلی همراه با فرایند حرارت دادن نظیر پلت کردن می تواند بسیار موثر باشد. دوم آنکه اسیدهای آلی زمانیکه به دان افزوده می شوند می توانند سالمونلاها را در دستگاه گوارش مرغ از بین ببرند. سوم آنکه می توان برای از بین بردن سالمونلاهای موجود در دستگاه گوارش اسیدهای آلی را به آب آشامیدنی مرغ ها اضافه نمود. دستگاه گوارش جایگاه مهمی برای رشد و تکثیر سالمونلا در ماکیان می باشد. سالمونلا می تواند پس از تکثیر در دستگاه گوارش از طریق مدفوع منتشر شده و تمام مزرعه، تخم مرغ ها، لاشه ها و سایر تجهیزات مربوطه را آلوده نماید. بنابراین برای جلوگیری از انتشار بیشتر آلودگی، مبارزه با سالمونلا در دستگاه گوارش ماکیان از اهمیت زیادی برخوردار است. همانطور که پیش از این گفته شد بر اساس قوانین موجود استفاده از آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از رشد عوامل بیماریزا از جمله سالمونلا ممنوع شده است. به همین دلیل اسیدهای آلی می توانند جایگزین های مناسبی برای مهار سالمونلا در دستگاه گوارش باشند. یک مطالعه جدید نشان می دهد ترکیب اسیدهای آلی و روغن های ضروری تاثیر ضد باکتریایی بسیار قوی بر علیه سالمونلا دارند. اسیدهای آلی و روغن های ضروری هر کدام به تنهایی رشد سالمونلا را مهار می کردند اما زمانیکه با هم ترکیب می شدند اثر کشندگی بسیار قوی برروی سالمونلا داشتند. برای بررسی این عملکرد تحت شرایط مزرعه اخیرا ً یک آزمایش برروی جوجه های گوشتی که با سالمونلا پاراتیفی B (Salmonelle Paratyphi B) واریانت Java چالش شده بودند انجام گرفت. این سروتیپ سالمونلا پس از سروتیپ سالمونلا انتریتیدیس (S.enteritidis) شایع ترین سالمونلا جدا شده از گوشت ماکیان می باشد. یک آزمایش کاربردی هدف از این آزمایش بررسی میزان حفاظت جوجه های گوشتی در برابر عفونت سالمونلا با استفاده از افزودن اسیدهای آلی و یا ترکیب آنها با روغن های ضروری به دان بود. بدین منظور از 120 جوجه ماده یکروزه استفاده شد و آنها به سه تیمار تقسیم شدند : 1- گروه شاهد بدون استفاده از افزودنی ها 2- گروه تغذیه شده با %3 از مخلوط اسیدهای آلی در جیره 3- گروه تغذیه شده با ترکیب اسیدهای آلی و روغن های ضروری در روزهای 8 و 13 از کلوآک جوجه ها سوآب گرفته شد. نتایج نشان داد مخلوط اسیدهای آلی مشابه ترکیب اسیدهای آلی و روغن های ضروری به میزان قابل توجهی آلودگی سالمونلا را کاهش داد.هیچ تفاوت قابل توجهی میان این دو تیمار وجود نداشت. در مجموع باید گفت افزودن اسیدهای آلی به دان و آب آشامیدنی می تواند نقش مهمی در مهار رشد سالمونلا در مزارع ماکیان داشته باشد. اسیدهای آلی نه تنها سالمونلاهای موجود در دان را از بین می برند بلکه میزان عفونت سالمونلا را در دستگاه گوارش کاهش می دهند و در نتیجه سبب کاهش انتشار سالمونلا در مزرعه می شوند. بهبود بیشتر مخلوط های اسیدهای آلی نظیر ترکیب آنها با روغن های ضروری می تواند باعث افزایش تاثیر آنها و کاهش هزینه ها گردد. International Poultry Production(2009) V01 17(5):13-14