اثر برنامه نوري و شدت نور بر روي عملكرد و بروز نارسائيهاي پا در جوجههاي گوشتي
ميزان مناسب نور با شدت مطلوب ميتواند با تحتتاثير قرار دادن صفات توليدي منجر به بهبود عملكرد جوجهها شود. اهميت برنامههاي نوري از يك طرف و كمي تحقيقات در خصوص اين موضوع از سوي ديگر، باعث تشويق ما براي انجام تحقيقي به منظور بررسي اثرات برنامههاي نوري با شدتهاي مختلف بر روي عملكرد جوجههاي گوشتي گرديد. هدف ديگر اين آزمايش نيز تعيين اثر احتمالي و مثبت برنامه نوري بر روي نارسائيهاي پا بوده است . اين آزمايش بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با دو نوع برنامه نوري (دائم با 23 ساعت روشنايي و 1 ساعت تاريكي در مقابل متناوب با دورههاي زماني 1 ساعت روشنايي و 3 ساعت تاريكي)، دو شدت متفاوت (شدت بالا يا 30 لوكس در مقابل شدت پايين يا 8 لوكس) و دو جنس (نر و ماده) انجام شد. تعداد 864 قطعه جوجه يك روزه از نژاد (Ross) بطور تصادفي و به تفكيك جنس در 24 واحد آزمايشي براي يك دوره 42 روزه قرار داده شدند. در طول اين مدت كليه شرايط محيطي - مديريتي به استثناي ميزان و شدت نور براي كليه گروهها و واحدهاي آزمايشي يكسان بودند. در 2 روز اول آزمايش براي تمامي جوجهها برنامه نوري دائم با شدت 20 لوكس اعمال گرديد تا جوجهها به محل قرار گرفتن آبخوريها و دانخوريها عادت نمايند. پس از 2 روز جوجهها در معرض رژيم نوري متناوب يا دائم به همراه دو شدت نوري متفاوت قرار گرفتند. بعلاوه، در تمامي طول اين مدت جوجهها به آب و خوراك دسترسي دائم داشتند. بر اساس نتايج حاصله، تاثير برنامه نوري و شدت نور بر روي افزايش وزن معنيدار بوده (P<0/05) اختلاف مصرف خوراك جوجهها از نظر آماري معنيدار نميباشد (P>0/05) و تنها تفاوت در بين خروسها و مرغها ديده شد كه بيان كننده اثر جنس است . ضريب تبديل غذايي كل دوره پرورش در بين برنامههاي نوري، شدتهاي نور و جنسهاي نر و ماده در سطح آماري 5 درصد معنيدار بوده است (P<0/05) . مقايسه ضرائب تبديل، برتري برنامه نوري متناوب در مقايسه با برنامه نوري دائم، شدت نوري پايين نسبت به شدت نور بالا و جنس نر را در مقايسه با جنس ماده نشان دادند(P<0/05) . اثرات متقابل برنامه نوري x شدت نور، برنامه نوري x جنس و نيز شدت نورx جنس در برخي حالات معنيدار بوده است (P<0/05) . چربي محوطه بطني تحت تاثير نوع برنامه نوري قرار گرفته و ميزان آن در جوجههاي تحت رژيم نوري متناوب نسبت به جوجههاي نگهداري شده تحت نوع دائم بطور معنيداري كمتر بوده و همچنين خروسها نيز نسبت به مرغها چربي كمتري در محوطه بطني ذخيره كرده بودند (P<0/05) . مقايسه اثر شدتهاي نوري بالا و پايين بر روي چربي مذكور تفاوت معنيداري را نشان نداد (P>0/05) . اثرات متقابل بين برنامههاي نوري، شدتهاي نور و جنسهاي نر و ماده در اغلب حالات نشان دهنده اثر معنيدار بر روي چربي محوطه بطني بودهاند (P<0/05) . هنگام مقايسه اثرات عوامل بر روي تلفات تفاوت معنيدار مشاهده نگرديد. ضمن اينكه درصد خاكستر استخوانها نيز در بين گروههاي آزمايشي تفاوتي را نشان ندادند (P>0/05) .